Ανταρκτική

Τοποθεσία
Έκταση	14.000.000 km2
Πληθυσμός	1.000 - 5.000
Internet TLD	.aq

Η Ανταρκτική είναι η γη των άκρων: είναι η ψυχρότερη και η ξηρότερη ήπειρος στη γη και έχει το υψηλότερο μέσο υψόμετρο. Ως η πέμπτη μεγαλύτερη ήπειρος του κόσμου, η Ανταρκτική καλύπτει τον Νότιο Πόλο. Ένας τόπος που σπάνια αγγίζεται από τον άνθρωπο τούτη η παγωμένη γη έχει πανέμορφα τοπία, που διακόπτονται μόνο από μια χούφτα επιστημονικές βάσεις και έναν «μόνιμο» πληθυσμό μερικών χιλιάδων επιστημόνων. Οι επισκέπτες στην Ανταρκτική γενικά πρέπει να περάσουν αγριεμένες θάλασσες πάνω σε παγοθραυστικά, αλλά όσοι το κάνουν, ανταμείβονται με ένα παραμυθένιο σκηνικό και σημαντική πανίδα άγριας ζωής, με γνωστότερους τους αυτοκρατορικούς πιγκουίνους.

Κατανόηση

Μολονότι πολλές χώρες έχουν θέσει αξιώσεις για διάφορα τμήματα της Ανταρκτικής, κυβερνάται από την Ανταρκτική Συνθήκη του 1958, που καθιερώνει την ήπειρο ως ειρηνική ζώνη διεθνούς συνεργασίας και έρευνας. Δεν υπάρχουν πόλεις με την κυριολεκτική σημασία του όρου, αλλά ερευνητικοί σταθμοί με συνολικό πληθυσμό που κυμαίνεται από 1000-4000 άτομα, ανάλογα με την εποχή του χρόνου. Οι σταθμοί διατηρούνται για επιστημονικούς σκοπούς μόνο και δεν παρέχουν επίσημη υποστήριξη για τον τουρισμό. Οι νόμοι του έθνους που διατηρεί σε λειτουργία κάθε ερευνητικό σταθμό εφαρμόζονται μόνο στα όρια του σταθμού.

Τα ιδιωτικά ταξίδια στην Ανταρκτική γενικά παίρνουν μία από τρεις μορφές:

1. εμπορικά θαλάσσια ταξίδια με επισκέψεις στην ξηρά (μακράν η δημοφιλέστερη μορφή τουριστικής δραστηριότητας)
2. ειδικά εξοπλισμένες χερσαίες αποστολές
3. αξιοθέατα από αέρος.

Περίπου 80 εταιρείες ανήκουν στον Διεθνή Σύνδεσμο Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Ανταρκτικής , μια συμμετοχική εταιρεία που ρυθμίζει τα μη-ερευνητικά ταξίδια στην περιοχή. Κατά τη θερινή περίοδο 2005-2006, εκτιμάται ότι 26.250 άτομα επισκέφθηκαν την Ανταρκτική ή τις ακτογραμμές της.

Χλωρίδα και πανίδα

Η Ανταρκτική είναι αξιοσημείωτη ως η μοναδική ήπειρος που δε διαθέτει σημαντική πανίδα και κανένα ιθαγενές θηλαστικό, ερπετό, ή αμφίβιο. (Δεν υπάρχουν εδώ πολικές αρκούδες, που ζουν μόνο στον Βόρειο Πόλο). Ωστόσο, στις ακτογραμμές της φτιάχνουν φωλιές πολλά είδη αποδημητικών πτηνών και πιγκουίνοι. Ο Νότιος Ωκεανός που την περιβάλλει, φιλοξενεί πολλά ψάρια και θαλάσσια θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων των φαλαινών.

Κλίμα

Η Ανταρκτική είναι η ψυχρότερη ήπειρος της Γης. Η χαμηλότερη φυσική θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ στην Γη ήταν −89,2°C στον ρωσικό Σταθμό Βοστόκ στην Αναρκτική στις 21 Ιουλίου 1983.[38] Για σύγκριση, αυτή η θερμοκρασία είναι κατά 11 °C ψυχρότερη από την θερμοκρασία εξάχνωσης του ξηρού πάγου. Η Ανταρκτική είναι παγωμένη έρημος με λίγες βροχοπτώσεις, στον δε Νότιο Πόλο το ύψος βροχοπτώσεων είναι χαμηλότερο από 10 cm τον χρόνο, κατά μέσο όρο.

Οι θερμοκρασίες φτάνουν ένα ελάχιστο μεταξύ -80 °C και -90 °C στο εσωτερικό τον χειμώνα και μέγιστο μεταξύ 5 °C και 15 °C κοντά στις ακτές το καλοκαίρι. Ο κίνδυνος ηλιακών εγκαυμάτων είναι σημαντικός. καθώς η επιφάνεια του χιονιού αντανακλά σχεδόν όλη την υπεριώδη ακτινοβολία που πέφτει πάνω της. Η επιφάνεια του χιονιού κοντά στον Σταθμό Κονκόρντια είναι η τυπική που συναντάται στο μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειας της ηπείρου.

Η Ανατολική Ανταρκτική είναι ψυχρότερη από την δυτική εξαιτίας του μεγαλύτερου υψομέτρου της. Τα καιρικά μέτωπα σπανίως διεισδύουν βαθιά μέσα στην ήπειρο, αφήνοντας το κέντρο ψυχρό και ξηρό. Παρά την έλλειψη βροχοπτώσεων πάνω από το κεντρικό τμήμα της ηπείρου, ο πάγος εκεί διατηρείται για εκτεταμένες χρονικές περιόδους. Στο παράκτιο τμήμα, οι έντονες χιονοπτώσεις δεν είναι σπάνιο φαινόμενο, όπου έχουν καταγραφεί χιονοπτώσεις έως και 1,22 m σε 48 ώρες.

Στις άκρες της ηπείρου, ισχυροί άνεμοι κοντά στο πολικό υψίπεδο πνέουν συχνά με θυελλώδη ένταση. Στο εσωτερικό, ωστόσο, οι ταχύτητες του ανέμου είναι συνήθως μέτριες. Κατά το καλοκαίρι, κατά τις καθαρές ημέρες στον Νότιο Πόλο, φτάνει στην επιφάνεια περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία από ό,τι στον Ισημερινό εξαιτίας της εικοσιτετράωρης ηλιοφάνειας κάθε μέρα στον Πόλο.

Εξαιτίας του ιδιόμορφου κλιματος και των χαμηλών θερμοκρασιών η Ανταρκτική είναι επισκέψιμη για τουριστικούς σκοπούς στην θερινή αυστραλιανή περίοδο Νοέμβριος-Μάρτιος.

Γεωγραφία

Η Ανταρκτική είναι η νοτιότερη ήπειρος του πλανήτη και περιβρέχεται από τον Νότιο Ωκεανό. Έχει έκταση πάνω από 14.000.000 km², όντας έτσι η πέμπτη μεγαλύτερη ήπειρος, περίπου 1,3 φορές μεγαλύτερη από την Ευρώπη. Η ακτογραμμή της έχει μήκος 17.968 km και χαρακτηρίζεται κατά κύριο λόγο από σχηματισμούς πάγου, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα:

Περίπου 98% της Ανταρκτικής καλύπτεται από το Ανταρκτικό παγοκάλυμμα, ένα παγοκάλυμμα με μέσο πάχος τουλάχιστον 1 μίλι. Η ήπειρος έχει περίπου το 90% του πάγου του πλανήτη (και συνεπώς το 70% του πόσιμου νερού του κόσμου).

Η Δυτική Ανταρκτική καλύπτεται από το Παγοκάλυμμα της Δυτικής Ανταρκτικής. Το παγοκάλυμμα έχει προκαλέσει πρόσφατα το ενδιαφέρον λόγω της ρεαλιστικής, αν και μικρής, πιθανότητας κατάρρευσής του. Αν καταρρεύσει, η στάθμη των ωκεανών θα ανέβαινε κατά μερικά μέτρα σε σχετικά γεωλογικώς μικρή περίοδο χρόνου, πιθανώς σε μερικούς αιώνες. Αρκετές ροές πάγου, που αποτελούν το 10% του στρώματος πάγου, ρέουν προς μία από τις πολλές παγοκρηπίδες. Η Ανατολική Ανταρκτική βρίσκεται από την μεριά του Ινδικού Ωκεανού και αποτελείται από την Γη Κόουτς, την Γη της Βασίλισσας Μοντ, την Γη Έντερμπι, την Γη ΜακΡόμπερτσον, την Γη Γουίλκες και την Γη Βικτώρια. Όλη η περιοχή εκτός από ένα μικρό τμήμα βρίσκεται στο ανατολικό ημισφαίριο. Η Ανατολική Ανταρκτική καλύπτεται κατά κύριο λόγο από το Ανατολικό Ανταρκτικό Παγοκάλυμμα

Το Βίνσον Μασίφ είναι η υψηλότερη κορυφή της Ανταρκτικής με υψόμετρο 4892 m, βρίσκεται στα Όρη Έλσγουορθ. Η Ανταρκτική έχει πολλά άλλα βουνά, και στην ήπειρο και στα γύρω νησιά. Στη Θάλασσα Ρος, το Όρος Έρεβος είναι το νοτιότερο ενεργό ηφαίστειο του πλανήτη. Ένα άλλο πολύ γνωστό ηφαίστειο βρίσκεται στη Νήσο Ντεσέπσιον, το οποίο είναι γνωστό για τη γιγάντια έκρηξή του, το 1970. Τα τελευταία χρόνια έχουν παρατηρηθεί ελάσσονες εκρήξεις και συχνή ροή λάβας. Υπάρχουν και άλλα εν δυνάμει ενεργά ηφαίστεια.

Στην Ανταρκτική έχουν καταγραφεί πάνω από 70 λίμνες στη βάση του ηπειρωτικού παγοκαλύμματος. Η Λίμνη Βοστόκ, η οποία ανακαλύφθηκε κάτω από τον ρωσικό Σταθμό Βοστόκ το 1996, είναι η μεγαλύτερη από τις υποπαγετώνιες λίμνες. Παλαιότερα πιστεύονταν ότι η λίμνη ήταν στεγανή για 500.000 έως ένα εκατομμύριο χρόνια, όμως πρόσφατες έρευνες υποδεικνύουν ότι αρκετά συχνά υπάρχουν μεγάλες ροές νερού από την μία λίμνη στην άλλη.

Περιοχές

Οι περιοχές της Ανταρκτικής

Ανταρκτική Χερσόνησος (Antarctic Peninsula) Ο πρωταρχικός προορισμός στην Ανταρκτική, κοντά στη Γη του Πυρός (Tierra del Fuego), με την εντυπωσιακή τοπογραφία των Ανταρκτικών Άνδεων, τις θερμές πηγές και την πυκνότερη συγκέντρωση ερευνητικών σταθμών στην ήπειρο

Ανατολική Ανταρκτική Η παγωμένη αχανής έρημος του ανατολικού ημισφαιρίου, που αντιπροσωπεύει και το μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου, είναι πιθανώς το λιγότερο γνωστό τμήμα της Ανταρκτικής στους τουρίστες, αλλά υπάρχουν ορισμένοι ενδιαφέροντες προορισμοί, συμπεριλαμβανομένων των Μόσον Χατς (Mawson's Huts), και το Νοτιότερο Δυσπρόσιτο Σημείο (Southern Pole of Inaccessibility), δηλαδή το μακρινότερο σημείο από τις ακτές της Ανταρκτικής

Θάλασσα Ρος (Ross Sea) Ο κύριος προορισμός για κρουαζιέρες από Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία. Έχει μερικά από τα πιο εντυπωσιακά αξιοθέατα της Ανταρκτικής γύρω από το ηφαιστειακό Νησί Ρος και την τεράστια αλυσίδα βουνών της Ανταρκτικής

Νότιος Πόλος Σε αντίθεση με τον Βόρειο Πόλο, ο Νότιος συμπίπτει με χερσαία περιοχή, και ως εκ τούτου διαθέτει μόνιμο ερευνητικό σταθμό και σχετικό μνημείο.

Δυτική Ανταρκτική Με εξαίρεση την Ανταρκτική χερσόνησο, η Δυτική Ανταρκτική είναι άγονη και άδεια περιοχή, ακόμα και για ερευνητικούς σταθμούς,εκτός από το Μπρουντ Άις Σελφ (Brunt Ice Shelf), αλλά εδώ βρίσκεται το υψηλότερο και το χαμηλότερο σημείο της ηπείρου. Υπάρχουν ειδικές αποστολές με οδηγούς για ανάβαση στην υψηλότερη κορυφή.

Σημείωση: Όλες οι κουκίδες στον χάρτη απεικονίζουν κατοικημένους ερευνητικούς σταθμούς.

Δείτε επίσης Νησιά του Νότιου Ωκεανού

Προορισμοί

Τα μακρινά βουνά της Ανταρκτικής

Ο κύριος προορισμός για όσους επισκέπτονται την Ανταρκτική είναι είτε κάποιος ερευνητικός σταθμός (εργαζόμενοι στην παγωμένη ήπειρο), η Ανταρκτική Χερσόνησος ή Θάλασσα Ρος (για όσους επισκέπτονται την Ανταρκτική με κρουαζιερόπλοιο). Οι άλλοι προορισμοί είναι για όσους έχουν ακραία κίνητρα και (κυρίως) χρηματοδότηση.

• Νότιος Πόλος
• Το νότιο μακρινότερο σημείο — Το μακρινότερο σημείο της Ανταρκτικής από τη Νότια Θάλασσα, (με άλλα λόγια το πλέον δυσπρόσιτο σημείο στον κόσμο), με έναν εγκαταλειμμένο σοβιετικό σταθμό, ο οποίος αν και καλυμμένος από πάγο, έχει ακόμη ορατή την εικόνα του Λένιν να ξεπροβάλλει από το χιόνι αντικρίζοντας προς την κατεύθυνση της Μόσχας. Αν κατορθώσει ο ταξιδιώτης να βρει δίοδο εισόδου, υπάρχει βιβλίο επισκεπτών για να βάλει την υπογραφή του, ως μαρτυρία για το γεγονός ότι έφτασε ως εκεί.
• Όρος Έρεβος (Mount Erebus) — Το νοτιότερο ενεργό ηφαίστειο του κόσμου στη Θάλασσα του Ρος, ακριβώς μετά το Όρος Τρόμος (Mount Terror)! Σε αυτό βρίσκεται μια από τις λίγες συνεχώς ενεργές λίμνες λάβας
• Ανταρκτική Χερσόνησος — εδώ βρίσκεται ό,τι «τουριστικό αξιοθέατο, αν υπάρχει κάτι τουριστικό στην Ανταρκτική. Στην περιοχή βρίσκεται ο αμερικανικός Σταθμός Πάλμερ (Palmer Station), το μουσείο στο Πορτ Λόκροϊ (Port Lockroy), το Νησί Κάβερβιλ (Cuverville Island), και οι δύο μοναδικοί προορισμοί των κρουαζιερόπλοιων: Παραντάιζ Μπέυ (Paradise Bay) και ο Λιμένας Νέκο (Neko Harbor).
• Νότια Νησιά Σέτλαντ (South Shetland Islands) — επίσης μείζων προορισμός στην Ανταρκτική Χερσόνησο για κρουαζιερόπλοια, με αξιοθέατα όπως: αυτοκρατορικοί πιγκουΐνοι και θερμές πηγές στο Νησί Ντισέπσιον (Deception Island), στο Άννα Πόιντ (Hannah Point), το Νησί Χαφ Μουν (Half Moon Island), τα Νησιά Άιτσο (Aitcho Islands), η Βάση Αρτίγκας (Artigas Base) (Ουρουγουάη), και οι πάντα φιλικοί Πολωνοί ερευνητές στο Σταθμό Αρκτόβσκι.
• Θάλασσα Ρος — Ο Σταθμός ΜακΜάρντο (Η.Π.Α.) και η Βάση Σκοτ (Νέα Ζηλανδία) στο Νησί Ρος.
• Τα Παραπήγματα του Μώσον (Mawson's Huts) — η μικρή κατασκήνωση της αποτυχημένης αποστολής του Ντάγκλας Μώσον στην Ανταρκτική, μοναδικός επιζήσας της οποίας υπήρξε ο ίδιος ο Μώσον, στο Ακρωτήρι Ντένισον (Cape Denison), του Κόλπου της Κοινοπολιτείας (Commonwealth Bay)

Γλώσσες

Στην Ανταρκτική ομιλούνται οι γηγενείς γλώσσες των εθνών που διατηρούν σταθμούς ή βάσεις. Η lingua franca για την επικοινωνία των διαφορετικών σταθμών είναι τα Αγγλικά.

Άφιξη

Με αεροπλάνο

Αεροσκάφη και πιλότοι θα πρέπει να μπορούν να προσγειώνονται σε πάγο, χιόνι ή χαλίκι, καθώς δεν υπάρχουν στρωμμένοι διάδρομοι προσγείωσης.

Υπάρχουν 28 εγκαταστάσεις προσγείωσης και αερολιμενικών υπηρεσιών στην Ανταρκτική. Επίσης, και οι 37 σταθμοί στην Ανταρκτική διαθέτουν ελικοδρόμια. Οι προσ/απογειώσεις περιορίζονται γενικά στη θερινή περίοδο (καλοκαιρινοί μήνες από Οκτώβριο έως Μάρτιο).